Xin chào bạn Tran Tuan,
Thông thường, một số doanh nghiệp họ xây thang bảng lương sẽ có mức lương cơ bản của công ty (thường cao hơn hoặc bằng mức lương tối thiểu của nhà nước) làm cơ sở để tính ngạch, bậc. Lương nhân viên = Lương cơ bản x ngạch bậc.
Khi xây dựng theo phương án này, thì mức lương tối thiểu tăng, doanh nghiệp sẽ tăng mức lương căn bản tương ứng và từ đó lương của người lao động sẽ tăng tương ứng. Và dĩ nhiên, quỹ lương của doanh nghiệp cũng sẽ tăng.
Nhưng trên thực tế, nếu áp dụng đúng như vậy thì một số doanh nghiệp sẽ chịu không nổi vì quỹ lương sẽ tăng rất cao. Do đó, để vừa đúng luật, vừa không ảnh hưởng quá nhiều đến quỹ lương, một số doanh nghiệp sẽ chỉ điều chỉnh mức lương của những nhân viên có mức lương dưới mức lương tối thiểu, từ đó dẫn đến hiện tượng như bạn vừa nêu.
Theo như bạn mô tả, thì có thể hệ thống thang bảng lương của bạn khó có thể áp dụng được nữa vì bạn đang rơi vào thế lưỡng nan: Nếu tăng lương căn bản (bậc 1) bằng lương tối thiểu thì bạn sẽ không đủ quỹ lương, ngược lại sẽ không đúng luật. Để xử lý trường hợp này, tôi mạo muội đề xuất như sau:
1. Bạn xác định lại tổng quỹ lương 1 tháng có thể trả cho người lao động.
2. Điều chỉnh các vị trí đang có mức lương cơ bản thấp hơn mức lương tối thiểu.
3. Rút ngắn khoảng cách tăng lương của mỗi bậc để đảm bảo quỹ lương không bị tăng quá cao. Đây là bước đặc biệt quan trọng và là nghệ thuật của phòng Nhân sự, làm sao để những vị trí hiện tại vẫn giữ đúng bậc cũ, không tăng quá nhiều quỹ lương, vẫn đúng luật. Do không nắm đủ thông tin nên tôi không thể tư vấn chi tiết được phần này.
Nhưng... lý thuyết là như vậy, thực tế bạn sẽ đối mặt với một tâm lý của người lao động là "Lương căn bản tăng sao lương của mình không tăng hoặc tăng ít?", bạn cũng cân nhắc chỗ này để có giải pháp hài hòa.
Câu 2: Lương để đóng bảo hiểm sẽ căn cứ vào thang bảng lương mà bạn đăng ký với Sở lao động. Lương này làm cơ sở để ký kết hợp đồng lao động và đóng BHXH.
Lương là vấn đề đặc biệt nhạy cảm, tôi xin chia sẻ những khó khăn của bạn.
Chúc bạn thành công.